Money, λεφτά και… άνθρωποι!

Του καθηγητή Γιώργου Πιπερόπουλου

   

    Ο μάνατζερ - ηγέτης του μέλλοντος, ο David Lilienthal, έγραψε πριν τρεις σχεδόν δεκαετίες «θα πρέπει να συνδυάζει στην προσωπικότητά του τη ρωμαλέα, ρεαλιστική ποιότητα του ανθρώπου της δράσης με την ενόραση του καλλιτέχνη, του θρησκευτικού ηγέτη, του ποιητή που έχει την ικανότητα να ερμηνεύει τις πράξεις του στον εαυτό του. Μόνος του ο άνθρωπος της δράσης ή ο άνθρωπος του στοχασμού δεν επαρκεί καθώς και τα δυό χαρακτηριστικά απαιτούνται από τις προκλήσεις του μέλλοντος που έρχεται...»

     Και επειδή εκείνο το «μέλλον» είναι πλέον… παρόν, θα μπορούσα στα λίγα σχόλια που θα κάνω να ξεκινήσω με το γνωστό άσμα τύπου rock & roll όπου κυριαρχεί η λέξη - κλειδί την οποία οι Αγγλοσάξωνες αποδίδουν ως money, και στο συγκεκριμένο τραγούδι ακούμε  επαναληπτικά το... money, money, money, money!

   H, ακόμη, παραμένοντας στο πνεύμα του Αγγλοσαξωνικού προσανατολισμού θα μπορούσα να επικαλεσθώ τη γνωστή φράση που διατείνεται πώς... Money makes the world go round... Το αποφεύγω όχι γιατί με βρίσκει αντίθετο το συγκεκριμένο πνεύμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και χρηματοδοτικής υποστήριξής τους... Κάθε άλλο!

  Το κάνω επειδή, στα αυστηρά πλαίσια της ακαδημαϊκής δεοντολογίας και των απαιτήσεων της Επιστήμης, της υπεύθυνης, συνετής, επίμονης και υπομονετικής αναζήτησης της Αλήθειας ΔΕΝ επιθυμώ να δώσω την εντύπωση ότι από τον 20 αιώνα μέχρι σήμερα, τα πάντα μοιάζει να ελέγχονται από ΤΟ ΧΡΗΜΑ και αυτούς που το κατέχουν (ακόμη και Έλληνες που ξέχασαν τον στίχο «…τα λεφτά, τα λεφτά τι θα τα κάνεις κάποια μέρα θα…πεθάνεις!»

   Σωστό ή λάθος;

   Εξαρτάται καθότι όπως έλεγε ένας σοφός καθηγητής μου «Τα λεφτά δεν είναι… Ευτυχία! Εάν όμως έχεις αρκετά αγοράζεις όση και όποια ευτυχία θέλεις… όποτε θέλεις!!!»

  Στην αδυναμία των τότε Συμμάχων της Αμερικής, κυρίαρχα της Αγγλίας, να φανούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους θεσμικούς χρηματοδότες τους για τα υπέρογκα έξοδα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Calvin Coolidge, απευθυνόμενος στην Ενωση Ιδιοκτητών-Εκδοτών Εφημερίδων στην Ουάσιγκτων το 1925 δήλωνε αποκαλυπτικά και απροκάλυπτα   “They hired the money, didn’t they? “ Σε δικιά μας ελεύθερη απόδοση είπε “Τα χρήματα τα δανείστηκαν, έτσι δεν είναι; “

  Αυτό μας λέει η τρόικα!

   Ναι, έτσι είναι, κάθε φορά που κάποιος έχει μια ανάγκη και ζητά δάνειο ή μια καλή ιδέα και αναζητά τον χρηματοδότη του... Αρκεί φυσικά και ο χρηματοδότης να διακρίνεται από την απαιτούμενη ικανότητα ορθής εκτίμησης μιας καλής επιχειρηματικής δραστηριότητας, ενός μελλοντικά παραγωγικού και κερδοφόρου επιχειρηματικού σχεδίου... Αλήθεια, πόσο άσχημα ένοιωσε τελικά ο Τραπεζίτης που κρατούσε στο συρτάρι του την ιδέα της “ ξηρογραφικής αναπαραγωγής γραπτών κειμένων “αδυνατώντας να εκτιμήσει τις προεκτάσεις της πρωτοπόρου ανακάλυψης της XEROX για τα ΦΩΤΟΤΥΠΙΚΑ μηχανήματα που - μέχρι σήμερα - (για το αύριο της ηλεκτρονικής αναπαραγωγής μηνυμάτων και κειμένων θέλω να είμαι επιφυλακτικός) αποτελούν αναπόσπαστα εργαλεία στην καθημερινή μας πραγματικότητα;

   Μήπως, όμως, ο Coolidge προσπέρασε άθελά του και ίσως απρόσεκτα αυτό που με τόση κομψότητα είχε γράψει στον Α΄ Ολυνθιακό του ο μεγάλος της δικιάς μας αρχαιότητας ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ κερδίζοντας και την πρωτιά σε ότι αφορά την ιστορική νομοτέλεια της χρηματοδότησης αναγκαίων ή πρωτοποριακών εθνικών ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων-

   “ Δεί δε χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων...”

    Αυτές οι οικονομικού και κοινωνιολογικού περιεχομένου και προεκτάσεων σοφές λέξεις ίσχυαν τότε και συνεχίζουν σήμερα ακόμη περισσότερο καθώς, όπως το θέλει και ο Aphra Ben στη δεύτερη πράξη του θεατρικού του έργου  «Ο περιπλανώμενος» (The Rover) – «Το xρήμα μιλά τη γλώσσα που όλα τα Έθνη καταλαβαίνουν» έστω και εάν η λαϊκή Μούσα περισσότερο σκωπτικά παρά ερμηνευτικά διαπιστώνει ότι «το άτιμο…το χρήμα δεν έχει χρώμα!...»

  Βέβαια, είναι πάντα χρήσιμο μέσα στις συντεταγμένες κάποιων αναγκαίων ηθικών φραγμών και επιχειρηματικής δεοντολογίας να θυμηθούμε την προς Τιμόθεο Επιστολή του Απόστολου των Εθνών Παύλου ο οποίος ορθά υπενθυμίζει πως  «Η αγάπη για το χρήμα είναι η ρίζα κάθε κακού...»

   Η αλήθεια της θέσης του Δημοσθένη για την αναγκαιότητα του χρήματος, παρά ταύτα, παραμένει αναλλοίωτη και αποκτά ιδιαίτερη διαχρονική σημασία όταν υποστηρίζεται από τον Francis Bacon η άποψη ότι «Money is like muck, in order to be useful it must be spread...» ή σε ελεύθερη ελληνική απόδοση θα λέγαμε ότι «Το χρήμα μοιάζει με την...κοπριά! Για να είναι ωφέλιμο πρέπει να το....απλώνουμε!»

   Όχι, όμως, να το...σπαταλάμε!

   Και όπως όλοι ακούσαμε «τον πλούτο πολλοί μίσησαν, τη Δόξα ουδείς» ( αλλά ανέκαθεν φιλόσοφοι, κοινωνιολόγοι και ενίοτε ψυχαναλυτές αναρωτιόμαστε τί γίνεται όταν καταφέρνει κανείς να έχει και πλούτο και δόξα; )

    Σε όλους εσάς φίλες και φίλοι αναγνώστες θα αφιερώσω μια παράγραφο από το έργο με τίτλο «το Γεροντοπαλίκαρο»  (The Old bachelor ) του William Congrave όπου στην προσπάθειά του να πείσει για την ειλικρίνεια των συναισθημάτων του ο πρωταγωνιστής καταθέτει κλείνοντας: «…Και εάν όλα αυτά δεν είναι για σας αγάπη, τότε είναι παραφροσύνη, οπότε με συγχωρείτε αλλά να βρήκα μια σίγουρη απόδειξη των αισθημάτων μου. Σας δίνω ΟΛΑ μου τα χρήματα...”

     Η Κυβέρνησή μας, φυσικά, μέχρι σήμερα ΔΕΝ μας τα πήρε όλα, αλλά αφήνει και λίγα για το εγγύς μέλλον και για παρόμοιες φορο-εισπρακτικές δραστηριότητες από δημοσίους υπαλλήλους (που ΔΦΕΝ μειώνει τον αριθμό τους) και από συνταξιούχους…

    Θέλω να συγχαρώ ΟΛΟΥΣ τους πολιτικούς μας ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ και ΜΠΛΕ που εργάσθηκαν με περισσή αγάπη για τη σημερινή μας…ΚΑΤΑΝΤΙΑ ως Οικονομίας, ως Λαού και ως Έθνους (που «κουρτελεί» τις θύρες του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των Ευρωπαίων Εταίρων μας) και να ευχηθώ καλή επιτυχία στον Νέο τσάρο της Οικονομίας και Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης που σε λίγο επιστρέφει από τις ΗΠΑ (χώρα σύμμαχο που πολλοί αποκαλούν «κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για επίδοξους Πρωθυπουργούς) πριν κάποιοι από σας μου υπενθυμίσουν ευγενικά, υποθέτω, εκείνη τη γνωστή πλέον παγκοσμίως προτροπή του Benjamin Franklin στο εγχειρίδιο με τίτλο  «Συμβουλές σε ένα νέο Επιχειρηματία» Remember, Time is money....”

     Aυτό ΔΕΝ νομίζω ότι χρειάζεται μετάφραση, ούτε καν επανάληψη...

    Χρειάζεται. όμως, κυρίες και κύριοι, πολιτικοί της Κυβέρνησης και της Αντιπολίτευσης πέρα από τα όσα χρήσιμα και λιγότερο χρήσιμα έως, ενίοτε, και άχρηστα (καθώς συνιστούν…αερολογίες) καταθέτετε από το Βήμα της Βουλής να κρατάτε πάντοτε στην ενεργό μνήμη σας - εφόσον ο προσανατολισμός σας έχει ακόμη ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα  - εκείνο το αλήστου μνήμης ρηθέν από τον ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ: 

     «πάντων χρημάτων μέτρον έστιν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε ουκ όντων ως ουκ εστίν».