Νέες ιδέες και ο φαύλος κύκλος του χρέους

Του Δημήτρη Μάρδα

Αν. καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ

Αρχή κάθε πολιτικής η είναι η πρώτη ιδέα που ‘ρίχνεται στο τραπέζι’ ακόμη και αν η αυτή ηχεί κατ’ αρχάς ως υπερβολική. Από τη στιγμή που ένα προτεινόμενο μέτρο είναι αποτέλεσμα ενός συνόλου διεργασιών της σκέψης, τότε έχει τη δική του αξία, ακόμη και αν θεωρείται εκ πρώτης όψεως μη υλοποιήσιμο. Στο πλαίσιο αυτής της λογικής προτείνονται επιλεκτικά κάποια μέτρα πολιτικής, που επιδιώκουν να ξεφύγουν  από τη διαχειριστική λαίλαπα, η οποία δε λύνει από μόνη της το πρόβλημα μας:

1)      Η μείωση του φορολογικών συντελεστών επί των κερδών, σε μια περίοδο ύφεσης, ίσως δεν αποφέρει τα αναμενόμενα. Αντίθετα, μια πολιτική φορολογικών κινήτρων που θα συνδεθεί με το ύψος του τζίρου, εκτιμάται ότι θα δώσει καλύτερα αποτελέσματα. Μια τέτοια πολιτική μπορεί λοιπόν να οδηγήσει σε μείωση των φορολογικών συντελεστών, υπό καθεστώς αύξησης του τζίρου. Αναλυτικότερα, ας θεωρήσουμε ως έτος βάσης τον τζίρο του 2010. Αν το 2011 ο τζίρος αυξηθεί από 10% έως 20%, τότε για το πρόσθετο αυτό ποσό ο φορολογικός συντελεστής (επί των διανεμομένων κερδών) προτείνεται να κατέλθει από το 26% στο 18%. Αν αυξηθεί ο τζίρος από 20% έως 25% ο φορολογικός συντελεστής θα μπορούσε να κατέλθει στο 13% κ.ο.κ. Αν όλη αυτή η προσπάθεια οδηγήσει σε αύξηση της απασχόλησης, τότε θα μπορούσε να υπάρχει και πρόσθετο bonus. Αυτό το μέτρο, προς επεξεργασία από μια ομάδα προβληματισμού με τίτλο ‘Δημιουργικοί πολίτες’, μπορεί να οδηγήσει επίσης και στην περιστολή της φοροδιαφυγής.

2)      Μια ανάλογη πολιτική με bonus μπορεί να εφαρμοστεί και στις αυξημένες εξαγωγές.

3)      Υπουργείο Άμυνας: To Υπουργείο Άμυνας όφειλε από την πρώτη στιγμή να επιδιώξει συνεργασίες με άλλες χώρες (Γερμανία, Γαλλία) στο χώρο της παραγωγής οπλικών συστημάτων, με αγοραστές άλλες χώρες πλην της Ελλάδας. Το όλο εγχείρημα θα μπορούσε ενδεικτικά να αναπτυχθεί με τις ακόλουθους τρόπους: α) Είτε της συμπαραγωγής, β) είτε μεταφοράς μέρους της παραγωγής ξένων εταιριών οπλικών συστημάτων σε ελληνικές εταιρίες, στο πλαίσιο μιας υπεργολαβικής σχέσης, που θα οδηγούσε στην  παραγωγή εξαρτημάτων κ.ά. Κάτι τέτοιο θα απάλυνε τις επιπτώσεις της κρίσης είτε στις γνωστές βιομηχανίες (ΕΑΒ, ΕΛΒΟ) είτε σε άλλες μικρότερες. Η σύμβαση των ναυπηγείων Σκαραμαγκά για τα υποβρύχια, που κρέμεται σε μια κλωστή πριν το ναυάγιο της, δεν είναι η μόνη λύση.

4)      Κρατικές προμήθειες: Να κατατεθεί αίτημα της χώρας προς την ΕΕ για κατ’ εξαίρεση εφαρμογή πολιτικών υπέρ των εγχώριων παραγωγών (προμηθευτών) με την ενεργοποίηση του Άρθρου 140 παρ 1 της Συνθήκης για την ΕΕ και  για τη λειτουργία της ΕΕ, που αντικατέστησε το Άρθρο 115 της Συνθήκης για την Εκ. Επίσης, να δημιουργηθεί μια στρατηγική επιτελική ομάδα (στο πλαίσιο του Μηχανισμού Εποπτείας που προβλέπεται στο Μνημόνιο 1) στο χώρο των κρατικών προμηθειών. Τα όσα θα προτείνει η ομάδα αυτή θα ακολουθούνται υποχρεωτικά (στις διακηρύξεις) από όλους τους φορείς που εμπλέκονται στις κρατικές προμήθειες, καθώς δεν έχουν ιδιαίτερη γνώση του θέματος.

5)      Εισαγωγή στην αγορά των ‘τουριστικών ομολόγων’, (μέσω πληρωμών-υποχρεώσεων του κράτους), μιας νέας μορφής κυκλοφορούντων ομολόγων, που θα βελτιώσουν από τη μια πλευρά τη ρευστότητα στην οικονομία και θα καλύπτονται από την άλλη, από ακριβά τουριστικά ακίνητα.

(Βλ. αναλυτικότερα http://www.dimiourgikoipolites.gr/index_files/Page485.htm)

6)      Ανάπτυξη καμπάνιας υπέρ των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων, χωρίς να παραβιάζονται οι κανόνες της Κοινής Αγοράς. Θα μπορούσε ειδικότερα να δημιουργηθεί ένα διαφημιστικό σποτ όπου στα 15 ή 20 πρώτα δευτερόλεπτα να σημειώνονται τα οφέλη που προέρχονται από το διεθνές εμπόριο και στα υπόλοιπα 15 ή 20 δευτερόλεπτα τα οφέλη που προκύπτουν από την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής μέσω της κατανάλωσης.

7)      Ενοικίαση για 99 χρόνια ακατοίκητων νησιών βραχονησίδων. Θα παραδοθούν με τη λήξη της σύμβασης με τις εγκαταστάσεις που θα δημιουργηθούν. Η εγγύηση που θα καταβληθεί θα ενσωματωθεί στο δημοσιονομικό έλλειμμα και τα ενοίκια θα καλύψουν μέρος του χρέους. Ενοικίαση για 30 χρόνια διαφόρων ΔΕΚΟ, αντί της πώλησής τους.

8)      Διαφάνεια στο χώρο της προσέλκυσης των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων και στροφή προς επενδύσεις που οδηγούν στην παραγωγή εμπορεύσιμων (εξαγώγιμων) αγαθών και υπηρεσιών.

9)      Νέα μέτρα για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ)  έξω από τα τετριμμένα, που αποτελούν βέλτιστες πρακτικές σε άλλα κράτη-μέλη και ως εκ τούτου δεν προσκρούουν στους κανόνες τους κοινοτικού ανταγωνισμού. Άνω των 100 τέτοιων μέτρων είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα www.mardas.gr, στον τίτλο: ‘Προτάσεις για Ανάπτυξη – Οικονομία’ και στο Άρθρο με τίτλο ‘Εισήγηση για μέτρα στο εμπόριο και παραγωγή’(Μέρος 3).