http://taxalia.blogspot.com/2011/05/blog-post_2325.htmlKenneth Waltz: Ο Άνθρωπος, το Κράτος και ο Πόλεμος ΙΙ: Οι αιτίες του Πολέμου
Αυτή την Παρασκευή 6 Μαϊου στις 11.00 πμ θα αναγορευθεί επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Αυτή την Παρασκευή 6 Μαϊου στις 11.00 πμ θα αναγορευθεί επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Ο Waltz, την κατάλληλη στιγμή, ξεφεύγει από τη μελέτη τού ανθρώπου και του κράτους ως των αιτιών του πολέμου, προχωρά πιο πέρα από αυτούς τους μεγάλους θεωρητικούς και, στηριζόμενος κυρίως στη σκέψη τού Rousseau, αναπτύσσει τη μελέτη του περιβάλλοντος των κρατών και των μεταξύ τους σχέσεων, δηλαδή του «διεθνούς συστήματος», ως αιτίας πολέμου. Η ανάπτυξη της μελέτης τού περιβάλλοντος των κρατών συνιστά τη μεγάλη καινοτομία που συνεισέφερε ο Waltz.
Συνέπεια της κατηγοριοποίησης και χειροπιαστή απόδειξη της καινοτόμου επιρροής της είναι και ο όρος που εισήγαγε ο Waltz. Τις τρεις αυτές κατηγορίες αιτίων πολέμου τις ονομάζει «εικόνες» ("images"), όρο στου οποίου την ορθότητα επιμένει μέχρι σήμερα. Ο όρος «εικόνα» ή «οι τρεις εικόνες του Waltz» είναι γνωστός και χρησιμοποιείται από κάθε μελετητή των διεθνών σχέσεων. Συχνά αναφέρονται, αν και δεν ταυτίζονται πλήρως, και ως τα «τρία επίπεδα ανάλυσης»: το πρώτο επίπεδο που μεθοδολογικά εστιάζει την ανάλυση στον άνθρωπο, το δεύτερο στο κράτος και το τρίτο στο διεθνές σύστημα.
Η σημαντικότερη όμως συνεισφορά του Waltz είναι, κατά τη δική μου άποψη, η μετά από πολλούς αιώνες επιστροφή στη λογική του θετικισμού για την ανάλυση της διεθνούς πολιτικής. Η θεώρηση του Ρεαλισμού, της οποίας ο Waltz αναγνωρίζεται ως ένας από τους σύγχρονους πατέρες, δεν αφορά την επιβολή του ισχυρού, την υποχώρηση του αδυνάτου, αλλά την κατανόηση και εξήγηση της κατάστασης στη βάση της παρατήρησης: το διεθνές σύστημα είναι άναρχο και εξ αυτού είτε ο ανταγωνισμός είτε οι προσπάθειες για συνεργασία οδηγούν σε συγκρούσεις. Ο Ρεαλισμός στηρίζεται στον θετικισμό και διαφοροποιείται από τον ιδεαλισμό τού οικονομικού φιλελευθερισμού και τον ντετερμινισμό του μαρξιστικού υλισμού.
Ο Kenneth Waltz δεν αρκέστηκε σε αυτό το βιβλίο. Τη σκέψη του για το διεθνές σύστημα την ανέπτυξε περαιτέρω, πάνω στην ίδια θετική μεθοδολογία, στο επόμενο βιβλίο του το Θεωρία διεθνούς πολιτικής (1979, και Ποιότητα: 2010), με το οποίο καθιέρωσε άλλη μία καινοτομία στη θεωρία των Διεθνών Σχέσεων και, ειδικότερα, στη θεώρηση του Ρεαλισμού, τον «δομικό» Ρεαλισμό.
Οι μελετητές και θαυμαστές του Kenneth Waltz διαφωνούν ως προς το πιο από τα δύο έργα είναι καλύτερο. Προσωπικά, για μία σειρά από λόγους – κυρίως στυλ και μεθοδολογίας, μου αρέσει το Theory of International Politics. Αν με ρωτούσαν, όμως, πιο από τα δύο θα ήθελα να είχα την έμπνευση και την ικανότητα να έχω γράψει, χωρίς κανένα δισταγμό θα ευχόμουν να είχα γράψει το Man, the State, and War. Νομίζω ότι όλοι θα θέλαμε να είχαμε γράψει αυτό το βιβλίο. Νομίζω ότι όλοι υποκλινόμαστε στον Kenneth Waltz και τον ευγνωμονούμε για τους ορίζοντες που άνοιξε στην επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων και στην προσωπική μας επιστημονική σκέψη.
Κλείνοντας, θα ήταν παράλειψη να μην επαινέσω την ουσιαστική και πετυχημένη προσπάθεια των εκδόσεων Ποιότητα να προσφέρουν στην Ελληνική γλώσσα τα κείμενα των κορυφαίων συγγραφέων των Διεθνών Σχέσεων. Έτσι, μετά τα έργα των Carr, Bull, Gilpin, Mearsheimer, Wight, Howard, η έκδοση των έργων τού Waltz προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό την πλήρη και πραγματική σύγχρονη σκέψη στις Διεθνείς Σχέσεις, επιτρέποντας, ταυτοχρόνως, την ανάπτυξη της επιστήμης μας στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου