Στον Άρδα και στις Καστανιές: μια υπέροχη εμπειρία!

Κείμενο - φωτογραφίες: Γ.Θ. Κεσσόπουλος

Λένε ότι αν η μία μέρα σε κάποιο τόπο σου φανούν για τρεις, αυτό σημαίνει ότι πέρασες καλά χάρη στον τόπος και στους ανθρώπους του. Μετά από 2,5 ώρες στην Εγνατία Οδό, άνετα κι ωραία, φτάνεις από τη Θεσσαλονίκη στην Αλεξανδρούπολη. Μετά από κει, εγκαταλείπεις τον καλό δρόμο επιλέγοντας την κατεύθυνση για Σουφλί αντί για Φέρες - Τουρκία (Κήπους δηλαδή). Σε ένα κλασικό ελληνικό επαρχιακό δρόμο, με τα δυο ρευματάκια του και τις λακκούβες να ξεφυτρώνουν συνεχώς στο οδόστρωμα, περνάς έξω από Σουφλί, Διδυμότειχο, Ορεστιάδα για να πιάσεις Καστανιές. Καστανιές Έβρου. Μηδέν κόμμα οκτώ χιλιόμετρα από το τελωνείο και τη μπάρα του, ένα κόμμα τρία χιλιόμετρα από Τουρκία. Το λέει η πινακίδα μόλις φτάνεις στην πλατεία του χωριού. 

Από κει και πέρα, αν σε περιμένει καμιά κυρία Ελένη και κανένας κύριος Κώστας (τυχαία τα ονόματα), κανένας γηγενής δηλαδή, ντόπιο που ξέρει τα χούγια και τις αρετές του τόπου, τόσο το καλύτερο για σένα. Απ' όσο ξέρω μπορείς να βρεις ξενοδοχείο στην Ορεστιάδα και κανένα ξενώνα στα γύρω χωριά, 10-15 λεπτά από το χωριό, αλλά αν έχεις κανένα φίλο με δικό του αγροτόσπιτο, δεν υπάρχει σύγκριση -είσαι τουλάχιστον χαζός αν πηγαίνεις γυρεύοντας πολυτέλειες της πόλης. Απλότητα θα βρεις εκεί, απλότητα σαν εκείνη που φτιάχνανε τα σπίτια παλιά, όταν δεν είχαν αρχιτέκτονες και διακοσμητές, με βάση τη λογική και την καθημερινή βολή τους. Σ' ένα τέτοιο σπίτι είχαμε την τύχη να μείνουμε για 32 περίπου ώρες (ναι, ώρες και μας φάνηκε "5 μέρες 4 νύχτες" που λένε) με πέντε δωμάτια να επικοινωνούν μεταξύ τους το 'να με τ' άλλο, σε μια κυκλική διαδρομή που μόνο ως λάθος κατασκευαστικό δεν μπορεί να ερμηνευτεί. Φυσικά δεν υπάρχει σπίτι χωρίς αυλή κι αν είναι μερακλής ο νοικοκύρης του έχει και μπαχτσέ με όλα τα καλούδια. 

Ντόπια προϊόντα έχουν στην περιοχή και οι Καστανιώτες φυσικά τ' απολαμβάνουν. Ντομάτες, αγγουράκια, κολοκυθάκια, αγγινάρες, πιπεριές, πατάτες, μανάβικο πριβέ. Αλλά και τυροκομικά (ένα τυρί μαλακό, φέτα δηλαδή, να το αλείφεις στο ψωμί), γλυκά του κουταλιού (βρυκοκάκι με αμύγδαλο στη μέση για να σπάει η λιγούρα), μαρμελάδες handmade, αυγουλάκια απευθείας από τις κοτούλες (ω, ναι!) ακόμη και ψωμί χειροποίητο! Ξέρουν να φτιάχνουν οι άνθρωποι γιατί έχουν ακόμη επαφή με τη φύση. Ζουν με βάση αυτή, όχι με βάση την τεχνολογία. Αλλά έχει να κάνεις και μερικά αξιοζήλευτα πραγματάκια. 

Για παράδειγμα (ό,τι προλάβαμε να γευτούμε), ο Μήτσος στην ταβέρνα του -πενήντα μέτρα απ' την πλατεία- φτιάχνει εξαιρετικά σουβλάκια. Ντόπια κρέατα, καθαρά πράματα. Μαλακά και νόστιμα. Η κυρία Μαίρη (ρώτα και θα σου πουν), πάνω στην πλατεία, απέναντι απ' το ηρώο, φτιάχνει εξαιρετικό ρεβανί και μια απίστευτη σιροπιαστή σοκολατίνα (!!!), τόσο απίστευτη που σίγουρα θα γίνεις... συνδρομητής! Σερβίρει δε τα γλυκά της με ένα παγωτό υπέροχο, Ορεστιάδας, ένας τύπος μου είπανε τα φτιάχνει τριάντα χρόνια. 

Η μπάρα δίπλα στο τελωνείο, που αν την περάσεις θα φτάσεις στα "προκεχωρημένα" φυλάκια, είναι μια εικόνα στάνταρ, αξέχαστη. Παραπέμπει σαν εικόνα κάτι σε Charlie's Point του Βερολίνου, με το φόντο να προκαλεί δέος. "Προκεχωρημένο" λένε οι ντόπιοι και οι στρατιωτικοί, το ελληνικό φυλάκιο, που είναι πολύ κοντά στο αντίστοιχο τούρκικο. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, μου είπανε, υπήρχε κάπου εκεί μονάδα (νομίζω το 503 ΜΤΠ στη Λεπτή), ολόκληρος στρατός, που έδινε άλλη ζωντάνια στο χωριό, τώρα όμως μια διμοιρία πηγαινοέρχεται από διπλανή μονάδα και κρατάει τα μπόσικα. 

Αν είναι γραφτό, θα δεις και τους δύσμοιρους λαθρομετανάστες που κατάφεραν να περάσουν ποτάμι και ναρκοπέδια, να περιμένουν την "πολιτσία" στη στάση του λεωφορείου, στην κεντρική πλατεία, για να πάρουν "το χαρτί". Καμιά φορά λένε, ακούγονται νάρκες να σκάνε στο χωριό και οι ντόπιοι σταυροκοπιούνται για κείνον που δεν τα κατάφερε να περάσει το ποτάμι...    

Κάπου στην ανατολική άκρη του χωριού, βρίσκεται κι ένα "μουσείο" σαρώθρων, όπου σώζονται εργαλεία, αντικείμενα, προϊόντα και κυρίως η τεχνογνωσία με την οποία κάποτε οι ντόπιοι κατασκεύαζαν σάρωθρα στις περίπου 200 οικοτεχνίες που λειτουργούσαν -τώρα σχεδόν όλα τα σάρωθρα είναι Βουλγαρίας. 

Και τώρα ο Άρδας, ο παραπόταμος του Έβρου που στο ύψος των Καστανεών σχηματίζει κάμποσες νησίδες και μια ανοιχτωσιά που τη ζηλεύει κι ο Θεός -εκεί γυρίστηκαν κάτι φοβερές σκηνές του σήριαλ "Μαζί σου" με τον Απόστολο Τσότσικα πριν από μερικά χρόνια (το 2007 - δες το βίντεο στο τέλος της ανάρτησης). Το σκηνικό είναι όνειρο (φωτογραφίες παρακάτω), δεν είναι τυχαίο ότι εκεί διοργανώνεται το ετήσιο φεστιβάλ του Άρδα και η περιοχή γεμίζει "καμπίστες", κατασκηνωτές, μουσική, νεολαία, χαβαλέ! Καθαρό νερό, νησίδες στη μέση του ποταμού, τα νερά ρηχά τόσο που τα περπατάς. Ένας τσιμεντόδρομος για να ενώνει εύκολα τις Καστανιές με γειτονικό χωριό Μαράσια. Άκουσα ότι μετά την κυριακάτικη λειτουργία, οι Ορεστιαδίτες πίνουν τον καφέ τους στις όχθες του Άρδα και μάλλον είναι αλήθεια. 

Κι αν θυμηθείς πάρε διαβατήριο ή καινούρια ταυτότητα μαζί με πράσινη κάρτα για το αυτοκίνητο, για να πας και στο εξωτερικό!!! Ναι, εξωτερικό, δηλαδή Αδριανούπολη (Edirne στα τούρκικα) που απέχει ελάχιστα -κανένα δεκάλεπτο- όχι τίποτε, για να πάρεις μια γνήσια μυρωδιά Ανατολίας. Λένε ότι είναι όμορφη κι έχει καλό παζάρι. Τουρκία.  

Πολύ ζόρικο να κάνεις 446 χιλιόμετρα σε μια μέρα οδηγώντας. Αλλά αξίζει το κόπο. Really!!!